Fietsbroek

Het zit er weer op; 6 weken Mtwara. Het was de eerste keer dat ik 6 weken van huis was en ik moet toegeven, dat was best lang. Je gaat weg van huis op een mooie nazomer dag en je komt weer thuis als de herfst al over zijn hoogtepunt is. Maar ik heb me niet verveeld want het was erg druk. Het extra werk dat we de afgelopen 6 weken hebben opgepakt, zit in de afrondende fase en het lijkt me dan ook een mooi moment om op huis aan te gaan.

Op weg naar huis ben ik genoodzaakt om een hele dag in Dar es Salaam door te brengen, want de vlucht vanuit Mtwara komt rond tien uur 's ochtends aan in Dar terwijl de KLM pas om 12 uur 's nachts zijn pootjes optrekt richting Amsterdam. Vervelend, want het voelt alsof ik een dag verlies. Maar aan de andere kant vind ik het ook wel lekker want ik heb nu een hele dag voor mezelf waarin ik me kan losweken van Mtwara. Ik heb gewoon tijd nodig om me om te schakelen en deze dag is daarom wel besteed.
Ik lig meestal eerst een paar uur aan het zwembad en kan dan eindelijk mijn boek uitlezen. Dan rond half drie ga ik standaard een heerlijke pizza eten in een toeristische plaza hier vlakbij. En met het biertje dat ik er bij drink voel ik langzaam de spanning van zes weken werken van me afglijden. Als een fotoalbum trekken de afgelopen weken nog eens aan me voorbij. Al het werk dat we verzet hebben, de vele mensen die ik ontmoet heb en de bijzondere momenten die ik heb meegemaakt. Eén zo'n moment, leuk, maar ook een beetje pijnlijk, wil ik hier nog wel even kwijt.

Vorige week zondag had ik eindelijk weer eens een vrije dag. Ik had tijdens een testvlucht een paar dagen ervoor vanuit de helikopter een strandje gezien buiten Mtwara dat er veel belovend uitzag. Het leek me een mooi doel om te trachten dat strandje op mijn fiets te bereiken. En dus vertrok ik om half tien richting Mikindani om daar langs de baai waar ooit Livingstone voor zijn laatste fatale expeditie vertrok, richting de Indische oceaan te fietsen. Na 25 km over onverharde paden en wegen te hebben gefietst kwam ik zowaar bij het strandje aan. Ter plekke bleek het veel minder om een 'Bounty strand' te gaan dan ik had gehoopt. Het strand was mooi, maar de zee bleek vol met scherp koraal gesteente dat bij eb droog viel. Geen zwemparadijsje dus en het stinkende zeewier en de bloedhete zon maakt het strand er ook niet aantrekkelijker op....... Ik schiet maar een paar foto's en maak me op om terug te fietsen.

Terwijl ik naast mijn fiets op het strand sta komen de kinderen uit het aanliggende huttendorpje eens kijken naar die gekke 'Mzungo' op zijn fiets. De meeste interesse gaat duidelijk uit naar mijn mountainbike waar ze met grote ogen naar staren. Er wordt over het zadel gewreven, in de banden geknepen, en de brutaalste pakt het stuur en knijpt eens in de remmen. Dus ik wijs op mijn fiets en grap tegen een van de mannekes of hij een stukje wilt fietsen. Zijn hoofd komt nauwelijks boven het zadel uit en met die blote voetjes kan hij toch niks op die klik pedaaltjes. Denk ik....
Voor dat ik met mijn ogen kan knipperen klautert het manneke over de stang terwijl zo'n 30 vriendjes de fiets overeind houden en zoef...... weg is mijn fiets, richting het dorp met dertig joelende koters er achter aan. Twijfelend of ik niet te goed van vertrouwen ben geweest, loop ik maar richting de hutjes, hopende mijn fiets terug te vinden.

In het centrum van het dorpje zie ik een hoop mensen staan te kijken naar mijn fiets terwijl er een nieuw apie op mijn fiets klautert en weer weg rijdt. Terwijl ik hier sta te wachten tot zo'n beetje het hele dorp een rondje op mijn fiets heeft gemaakt, wijst er een vrouw op mijn strakke fietsbroekje, zegt iets en begint hard te lachen. In 'no time' staat de hele groep naar mijn kruis te wijzen en te lachen. Ik kijk voor de zekerheid maar eens naar beneden of mijn broek niet is afgezakt, want ik begin me toch wel een beetje lullig te voelen. Okay, ik moet toegeven dat een fietsbroek met een zeemleren lap in het kruis niet echt afkleed, maar om dat nu op deze manier iemand duidelijk te maken....... Op het moment dat een brutaal jochie het nodig vindt om nog meer duidelijkheid te scheppen door op mijn kruis te wijzen en 'penis' te roepen vind ik het wel welletjes. Zodra mijn fiets weer in zicht komt trek ik hem bijna letterlijk onder de berijder vandaan en met enigszins rood hoofd rij ik het dorp uit terwijl achter me het gelach nog pijnlijk lang hoorbaar is.......

De "Crew", in sepia.....

Na de hectiek van de afgelopen weken is het deze week rustig geworden: het surplus aan collega's is huiswaarts gekeerd. Hoewel het werk waarvoor ze naar Mtwara waren gekomen klaar is, komen er toch nog twee specialisten volgende week terug om wat extra klusjes uit te voeren. Tot die tijd heeft de vaste crew weer even de vloer voor zichzelf. Misschien is dit dan een goed moment om ze wat uitgebreider voor te stellen.

Naast een zestal vliegers die ik verder buiten beschouwing zal laten werken we in Mtwara te allen tijden met zijn drieën. Daarnaast heeft iedereen een 'back to back', wat inhoudt dat ik een vaste collega hebt die me aflost na 6 weken en ik los hem weer af. Het is een internationaal allegaartje, een Zweed, een Zuid-Afrikaan, een Canadees, een Tsjech, een Ier en een Nederlander dus. Met zijn zessen zijn we verantwoordelijk voor de technische kant van de operatie. Elke twee weken wordt er iemand afgelost, dus ik werk uiteindelijk met iedereen samen behalve met mijn collega Justin, daar hij mijn back to back is.


De twee collega's met wie ik het meeste samenwerk zijn Radek en Roger. Roger is een Zweed die in Thailand woont en hij heeft momenteel de leiding over het cluppie. Roger heeft een positieve kijk op het leven en houdt wel van een lolletje.

Radek is een verhaal apart. Opgegroeid achter het ijzeren gordijn in Praag is hij duidelijk nog een product van het toenmalige pro Russische regime. Hij is dol op discussies, stokpaardjes zijn sociale ongelijkheid en de kwaliteit van Oost-Europese producten. Ik heb één keer de fout gemaakt te opperen dat in mijn visie Russische helikopters inferieur zijn aan westerse helikopters. Nou, dat heb ik geweten! Terwijl Roger gniffelend achter Radek stond (die kent hem al wat langer), kreeg ik met luide stem de wind van voren: Radek is absoluut overtuigd van de superieure kwaliteit van Oost-Europese producten...... Met zijn kalende hoofd, ringbaardje en opgeheven vingertje zag ik ineens Lenin voor me staan die vanaf een kansel de revolutie aan het verkondigen is. Het zit blijkbaar een beetje in hun bloed, dat revolutioneren.....

Als buitenlands bedrijf ben je verplicht om lokale mensen aan te nemen in je operatie om zo de locale economie ook wat te helpen. Vandaar dat we drie lokale helpers in dienst hebben, Edwyn, Hamdi en Seif. En hoewel ze graag de kans willen krijgen om ook eens aan een helikopter te sleutelen, merken we in de praktijk dat het gebrek aan opleiding en praktijk ervaring ze zodanig parten speelt dat het niet verantwoord is om ze hiervoor in te zetten. Hun werk beperkt zich dan ook voornamelijk tot het wassen en schoonmaken van de helikopters en het verrichten van hand- en spandiensten terwijl wij het daadwerkelijke sleutelwerk doen.



Edwyn is verreweg de meest ambitieuze van de drie. Als hij maar even de kans krijgt, sleutelt hij graag mee. Hij is de enige die we het toevertrouwen om panelen te openen en te sluiten, maar meer dan dat durven we hem (nog) niet te laten doen. Hij is zeker niet onhandig maar door zijn gebrek aan opleiding en waarschijnlijk ook het verschil in culturele achtergrond kan hij volkomen onverwachte fouten maken.

 

Seif is met zijn 59 jaren beduidend ouder dan de andere twee. Hij is de rust zelve en wordt alom gerespecteerd. Hierdoor fungeert hij een beetje als vaderfiguur en leider voor de andere twee. Seif spreekt redelijk goed Engels, is een devoot moslim, maar van de soort die volgens Geert niet bestaat: hij legt je graag de gewoontes uit van de locale moslims maar voelt zich totaal niet geschoffeerd als Roger, goed bedoeld, de Islam weer eens op de hak neemt.
Samen zijn Seif en ik 'Team Babu', oftewel de opa's...... Alleen waar het in het Nederlands een beetje denigrerend klinkt is Babu in het Swahili een beleefdheidsgroet die respectvol is. Althans, dat hebben ze me wijs gemaakt!

 





 

Hamdi Tulole is de laatste van het stel. Hamdi is een aardige maar beetje stille helper. Hij kampt echter met een groot probleem; hij spreekt nauwelijks Engels maar durft daar om een of andere reden niet voor uit te komen. Waarschijnlijk is hij bang om te worden ontslagen als blijkt dat hij geen Engels verstaat.
Een van de voordelen van het hebben van helpers is dat als je boven op de heli staat en erachter komt dat je net dat ene schroevendraaiertje vergeten hebt mee te nemen, je even aan een helper kan vragen of hij het ontbrekende gereedschap uit het werkhok wil halen. Bij Hamdi blijft het echter altijd een verrassing waarmee hij terug komt...... Een schroevendraaier of hamer lukt nog wel, maar zodra het wat specialistischer wordt moet je echt de tijd nemen om het duidelijk te maken en altijd vragen of hij het begrepen heeft. Hij zal sowieso altijd zeggen dat hij het begrepen heeft, ook als hij er geen flauw benul van heeft van wat je bedoelt. Roger en ik kunnen echter aan zijn manier van antwoorden horen of hij het begrepen heeft. Als je vraagt of  het duidelijk is en hij antwoordt bevestigend 'Uhuhh', dan betekent het dat hij het niet begrepen heeft. Dan moet je het verder verduidelijken. Net zolang totdat het 'uhuhh' overgaat in  'ehEHHH!!'  Het is niet meer dan een subtiel nuance verschil, maar wel het verschil tussen wel en niet begrijpen. Radek heeft er echter moeite mee om dit nuance verschil op te pikken. Daarnaast heeft Radek weinig geduld met Hamdi en denkt het communicatie probleem vooral op te kunnen lossen door het volume wat verder open te zetten....
Mooi voorbeeld: laatst lag Radek half ondersteboven in een lastige houding ergens diep in de heli. En prompt komt hij er achter dat hij een cruciaal gereedschapje is vergeten.  

'HAMDI, CAN YOU BRING ME THE SMALL RED CRIMP TOOL!!!?' 

'Uhuhhh'.... 

Roger en ik zien vervolgens vanaf een afstandje Hamdi met grote paniekogen op zoek gaan naar Seif, hopende dat hij zal weten wat voor gereedschap Radek in vredesnaam bedoelt. Als hij na een paar minuten zoeken Seif nog niet gevonden heeft, loopt hij twijfelend weer terug naar Radek. Maar zodra hij Radeks voeten ongeduldig wachtend uit de helikopter ziet steken stopt hij en na een korte innerlijke strijd lijkt hij een knoop door te hakken en draait zich weer om. Ten einde raad loopt hij het werkhok in en pakt een stuk gereedschap, geselecteerd volgens het iene miene mutte principe..... Vervolgens loopt hij, met een twijfelachtige blik op het (inderdaad verkeerde) stuk gereedschap terug naar de helikopter en reikt het naar binnen alsof hij een voetzoeker met zeer kort lontje moet aansteken. En inderdaad, Radeks reactie is dan ook als een voetzoeker die in een kleine ruimte afgaat......
'JESUS CHRIST!!!! THIS IS AGAIN WRONG HAMDI!  I TOLD YOU THREE TIMES ALREADY WHAT I NEED!!!!!!! ' Al vloekend en zijn hoofd stotend wurmt Radek zich uit zijn benarde positie om zelf de 'small red crimp tool' te gaan halen. 

Dit is meestal het moment dat Roger en ik lachend te hulp schieten. Gelukkig kunnen zowel Radek als Hamdi er achteraf ook wel de humor van inzien. Toch blijft de verhouding tussen Hamdi en Radek een beetje gespannen en Hamdi slaat dan ook altijd een zucht van verlichting als Radek na zes weken weer naar huis gaat.
Maar Roger zou Roger niet zijn als hij Hamdi er niet pesterig mee confronteert zodra Radek weer in aantocht is: 

'Hey Hamdi. Guess who comes back to Mtwara next week............., your friend Radek!'   

'Huhh, who?' Hamdi is niet zo vlug van begrip, maar dat was al duidelijk, denk ik.

'JESUS CHRIST!!!!' Mimiekt Roger.

'Ohoohhh...'

 

 

Camping boter en oude schroefjes

Ik moet vandaag ineens aan mijn vorig jaar overleden vader denken. Ik heb op mijn kamer een pietepeuterig schroefje van mijn fiets laten vallen, een onmisbaar schroefje nog wel, dat heel vervelend onvindbaar weg stuitert over de tegels. En dat is een groot probleem hier want er zijn maar weinig schroeven te koop in Mtwara, laat staan speciale fietsschroefjes, dus hij MOET gevonden worden.

Al zoekend valt mijn oog op het blikje campingboter dat ik meegenomen heb uit Nederland, want de boter die hier te koop is, is veel te zout om als lekkere bodem te dienen voor mijn boterham met (jawel) hagelslag. De combinatie van schroefjes en campingboterblik voert me direct terug naar toen ik een jaar of tien was.......

 

Mijn zussen en ik liepen met pa en ma op een zaterdag door een drukke winkelstraat in Den Haag toen mijn vader stopte en bukte om een klein schroefje van straat op te rapen. En terwijl de mensen om ons heen hem een beetje vreemd aankeken, bekeek pa het schroefje alsof het van goud was. Ondertussen stonden mijn zussen en ik een paar meter verderop terwijl mijn oudste zus opmerkte: 'Pa, wij horen er even niet bij hoor'. Want jong en hip als we waren schaamden we ons een beetje voor een vader die elk schroefje van straat op raapte. 'Wacht maar', zei pa dan, 'er komt een tijd dat je dankbaar bent dat je vader al die schroefjes heeft opgeraapt in zijn leven'. Deze onhebbelijke gewoonte had hij dus al zolang mijn moeder hem kende, en waarschijnlijk nog langer.



Maar wat heeft dat nou met dat blikje campingboter te maken, hoor ik je al denken. Nou, mijn vader nam dus al die trofeeën mee naar huis en die werden dan in lege blikken campingboter bewaard: de schroefjes bij de schroefjes, de boutjes bij de boutjes en de moertjes bij de moertjes. Groenwitte blikken 'Corso' campingboter. Ik zie ze nog zo voor me staan. Ik had ten slotte nog meegeholpen ze de voorafgaande jaren leeg te lepelen op de camping in Drenthe, op de boterhammen met (jawel) hagelslag.......

Ik heb het altijd onzinnig gevonden om die rotzooi te bewaren en ik heb dus nooit schroefjes van straat opgeraapt of oude schroefjes bewaard. 'Daar krijg je nog eens spijt van', zei mijn vader dan als het weer eens ter discussie kwam. En ik moet bekennen dat ik door de jaren heen toch nog wel eens gebruik heb gemaakt van zijn voorraad. Als ik dan thuis misgreep sprong ik op mijn fiets en peddelde naar mijn ouderlijk huis. 'Pa, heb jij nog een vierkante schroef met linkse schroefdraad overgaand van grove naar fijne draad?'. 'Nou', zei hij dan een beetje sarcastisch, 'we zullen eens kijken of je oude vader dat in het verleden nog eens van straat heeft opgeraapt'. En dan liep ik gedwee achter hem aan naar zolder, half hopend dat hij het niet zou vinden, want dat zou dan toch weer een overwinning voor hem zijn.......

Op zolder zette hij de mij zo bekende oude kartonnen doos, waar hij alle campingboter blikken in bewaarde, op zijn werkbank. De doos zelf stamde nog uit de vijftiger jaren en had ongetwijfeld zijn eigen verhaal te vertellen. Nee, mijn vader stond er niet om bekend dat hij makkelijk iets weggooide, maar dat had je ondertussen wel begrepen!
Boven op de blikken in de doos lag altijd een netjes opgevouwen krant, eentje uit 1969 meen ik. Zodra hij het juiste blik had gelokaliseerd werd deze leeg gekieperd op de open gevouwen krant. En dan was het zoeken....... Ik heb wat tijd doorgebracht boven die krant en ik vond natuurlijk nooit wat ik nodig had. Had ik vier dezelfde schroefjes nodig, dan vond ik er nooit meer dan drie. Geërgerd gaf ik het dan al snel op en had wederom een bevestiging dat ik er goed aan had gedaan om nooit schroefjes te gaan verzamelen.
Maar terwijl ik dus al gauw de handdoek in de ring gooide en beneden met mijn moeder een kop koffie ging drinken, bleef pa natuurlijk stug door zoeken naar die ene schroef. En als hij dan na een kwartier triomfantelijk de trap af komt met ondeugende pretlichtjes in zijn ogen en het gewraakte schroefje in zijn hand....... Juist: 1-0 voor pa.

Toen mijn vader anderhalf jaar geleden vanwege falende gezondheid naar een verpleegtehuis moest en mijn moeder terug verhuisde naar Zuid-Holland ben ik aan het ruimen gegaan op hun zolder. Natuurlijk kwam ik die oude kartonnen doos weer tegen met al die groenwitte blikken. Maar omdat je moeilijk alles wat herinneringen oproept kan bewaren, heb ik met pijn in mijn hart al die blikken, met hun inhoud, in de vuilnisbak moeten gooien. En terwijl ik naar al die stokoude schroeven in de vuilnisbak keek, elk met hun eigen verhaal, dacht ik een beetje wrang, ' 1-1, pa'

Ondertussen heb ik onder het hotelbed in Mtwara het ontbrekende schroefje van mijn fiets gevonden en kan ik eindelijk de laatste hand leggen aan de opknapbeurt van mijn fiets. Als ik aan het opruimen ben en alle oude onderdelen en schroefjes in de prullenbak wil gooien valt mijn oog weer op het, bijna lege, blik campingboter. Ik kijk afwisselend naar de oude schroeven in mijn hand en het blikje campingboter.
'Weet je wat, pa; ik denk dat ik ze nog even bewaar.......'.

Piet Boogaarts 13/10/1930 - 13/11/2012

Marathon

De laatste tweeënhalve week is een ware werk marathon geweest: werkdagen van gemiddeld 10 uur zonder vrije dag tussendoor.  Dit leek de eerste week geen probleem te zijn maar de laatste week begon het me in combinatie met een stevige verkoudheid en slechte nachtrust, toch op te breken. Vandaar dat ik de zondag maar eens ‘vrij’ heb genomen om eens bij te tanken en eindelijk weer eens mijn blog bij te werken.

 

Zoals ik al had gemeld in mijn vorige blog bericht zijn we momenteel bezig om wat extra onderhoud aan de twee heli's uit te voeren. Omdat we normaliter 24 uur per dag en 7 dagen per week inzetbaar moeten zijn kan je je voorstellen dat dit gevolgen heeft voor het onderhoud. Er is doodgewoon geen tijd genoeg om uitgebreidere klussen uit te voeren zonder dat dit gevolgen heeft voor de inzetbaarheid. Dus worden grotere modificaties en reparaties, zolang ze geen invloed hebben op de veiligheid van het vliegen, uitgesteld tot het beter uitkomt. En nu was het dan zover; er werd een extra heli ingevlogen vanuit Mocimboa in Mozambique, om het mogelijk te maken dat we 1 van de heli's van de flightline konden halen voor onderhoud. Tevens werden er extra mankrachten opgetrommeld om mee te helpen en de 'downtime' van de heli zo kort mogelijk te houden, want tijd is geld, zeker in deze business. De dag nadat ik gearriveerd ben, beginnen we voortvarend aan de verschillende klussen. De heli wordt op de krikken gezet, de wieken worden verwijderd alsook de 'Main Rotor Head', dat is het gedeelte waaraan de wieken bevestigd zitten. Ondertussen word het gehele interieur en de plafonds verwijderd, dit om nieuwe electriciteitsdraden te installeren voor extra koel fans voor de elektronica.

Ondertussen gaat het vliegen met de overgebleven heli gewoon door.

De grootste klus is voor de plaatwerkers, die naast enkele reparaties ook versterkingsplaten gaan aanbrengen op de staart, daar in de praktijk is gebleken dat die wat aan de lichte kant is. Leuke verrassing is dat ik hier Marcel Leemans weer tegenkom, een oude bekende die in het verleden ook wel eens in Den Helder werkte.

De sfeer is goed. Marcel Leemans en Marty Rovatti.

Terwijl de extra werkkrachten zich helemaal concentreren op de niet vliegende heli, houden Radek en ik ons vooral bezig met de nog vliegende heli, terwijl we bijspringen waar we kunnen op het extra werk omdat dit niet alledaags is en dus leuk en uitdagend.

Mark en Radek bezig met installatie van een motor uitlaat.

Hin, bezig met het installeren van de Main Rotor Head. Het ringvormige stuk staal met de 12 bouten is de beruchte 'Jesus Moer', hier 'hangt' de hele helikopter aan in de lucht....

Lunch pauze met o.a. Tim Disero, Milton Lewis, Hin en Mark McKinnon.

Rond vijf uur stoppen we er mee, de werkplek wordt opgeruimd en aangeveegd en iedereen reist af naar zijn hotel. Radek en ik lopen dagelijks terug naar het hotel, om het hoofd even lekker leeg te maken. En met de loopsnelheid die Radek aanhoudt denk ik dat de conditie er ook wel bij vaart: 1 uur en een kwartier voor 8 km....

Terwijl de laatste terreinwagen met collega's uit het zicht verdwijnt zien Radek en ik aan de horizon de kerk naast ons hotel al liggen, 8 km verderop.

We hebben de wandeling ondertussen aardig fijn 'getuned' via mooie paadjes met regelmatig prachtige uitzichten.

Als we rond kwart over zes bij het hotel aankomen begint het al aardig te schemeren, en als ik even later met Ageeth zit te skypen is het stikdonker. Vervolgens even douchen en daarna eten. Na het eten trek ik me meestal terug op mijn kamer om nog even een boek te lezen. Doorgaans lig ik nog voor tienen op bed om voldoende nachtrust te garanderen want helaas heb ik hier geen wekker nodig: de plaatselijke Imam heeft een nieuwe geluidsinstallatie op het gebouw tegenover ons hotel geïnstalleerd en tettert ons steevast om 5 uur klaarwakker. Radek heeft al een idee waar en wanneer hij de electriciteitsdraadjes gaat doorknippen.......